بهداشت ارتودنسی ؛ مراقبت های حین درمان با بریس ها
سالم نگه داشتن دهان به منظور اینکه لبخند اصلاح شده تا آخر عمر ماندگار باشد بر عهده‌ی خودتان می‌باشد. مسواک زدن و نخ دندان کشیدن بطور منظم دندان را سالم نگه می‌دارد. مراقبت مناسب از دندان در حین ارتودنسی مستلزم تلاش بیشتری است اما ارزش آن را دارد و با اتمام سیم‌کشی دندان‌ها متوجه تاثیر آن خواهید شد.
پلاک روی دندان‌ها باید دو بار در روز بطور کامل از بین بروند و در صورت وجود بریس‌ها از بین بردن پلاک دندان‌ها حتی مهم‌تر نیز می‌باشد. براکت‌ها و سیم‌های موجود در دهان نواحی را برای پنهان شدن پلاک‌ها ایجاد می‌کنند. پلاک ماده‌ای چسبنده است که از غذا، بزاق دهان و مقادیر زیادی باکتری تشکیل می‌شود و زمانی که به بریس‌ها و دندان‌ها می‌چسبد موجب کرم‌خوردگی، التهاب لثه، بوی بد دهان و ایجاد لکه‌های دائمی بر روی دندان‌ها خواهد شد.
اثرات منفی بهداشت ضعیف دهان و دندان
با استفاده از سیم‌کشی، آرایش دندان‌ها و طرح لبخند زیباتر و سالم‌تر می‌گردد. بریس‌ها نمی‌توانند به دندان‌ها آسیب برسانند اما بهداشت دندان ضعیف می‌تواند و به همین دلیل است که بر اهمیت مسواک زدن و نخ دندان کشیدن در حین ارتودنسی تاکید می‌شود. با حفظ عادات مناسب بهداشت دهان و دندان، دهان تا آخر عمر سالم باقی می‌ماند. برخی مشکلات ناشی از بهداشت نامناسب دهان و دندان بر کل افراد چه آنهایی که تحت درمان ارتودنسی هستند و چه سایرین تاثیر می‌گذارد، اما برخی مشکلات هنگامی که فرد در حین ارتودنسی مسواک نزند و نخ دندان نکشد، اساسی‌تر خواهند بود. موارد زیر مشکلات بالقوه‌ی ناشی از عدم رعایت بهداشت دهان و دندان در حین درمان ارتودنسی می‌باشند:
بیماری‌های لثه
بیماری لثه اولین مرحله از بیماری پریودنتال می‌باشد. این بیماری معمولاً بدون درد است اما علائمی مانند خونریزی یا التهاب و ورم لثه نشان‌دهنده‌ی ابتلا به آن می‌باشند. این وضعیت زمانی رخ می‌دهد که پلاک در اطرف خط لثه تجمع پیدا می‌کند، بنابراین لثه‌های خود را در هنگام مسواک زدن با ملایمت ماساژ دهید و از نخ دندان نیز در امتداد خط لثه استفاده نمایید.
پریودنتیت
التهاب لثه در صورتی که درمان نشود می‌تواند موجب پریودنتیت، عفونت و التهاب لثه‌ها گردد که به رباط‌ها و استخوان‌های نگهدارنده‌ی دندان‌ها گسترش پیدا می‌کنند. لثه‌ها به تدریج به عقب پس‌رفت می‌کناد و فواصل یا پاکت‌هایی بین دندان‌ها شکل می‌گیرد که امکان تجمع بیشتر پلاک را فراهم می‌کند.
کلسیم‌زدایی
دکلسیفیکیشن یا کلسیم‌زادیی که گاهی اوقات لکه‌های سفید نامیده می‌شوند، به معنی علائم لکه مانند دائمی در اطراف بریس‌ها می‌باشد. خطوط و لکه‌های ناشی از کلسیم‌زدایی تا آخر عمر بر روی دندان‌ها باقی می‌مانند بنابراین بهترین راه برای جلوگیری از آنها پیشگیری از ایجاد این حالت می‌باشد و بهترین روش برای پیشگیری نیز مسواک زدن است.
مراقبت و نکات حین درمان ارتودنسی
رعایت بهداشت دهان و دندان یکی از موثرترین روش‌های برای حفظ دندان‌ها و لثه‌های قوی و سالم و مراقبت از ارتودنسی است. برای این منظور رعایت نکات و پیام بهداشتی دهان و دندان الزامی است که عبارتند از: نگهداری روزانه مانند مصرف رژیم غذایی سالم، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن و مراقبت حرفه‌ای و منظم از دندان‌ها و مراقبت از ارتودنسی دندان . رعایت تمام این موارد بهترین راه برای حفظ سلامت دندان‌ها می‌باشد.
رژیم غذایی سالم
یک رژیم غذایی سالم با میزان قند و کربوهیدرات فرآوری شده‌ي پایین در حفظ بهداشت دهان و دندان اهمیت زیادی دارد. شما باید از مصرف تنقلات ناسالم مانند نوشابه پرهیز کنید، زیرا حاوی قند بالایی بوده و بسیار اسیدی می‌باشند، که می‌تواند منجر به خوردگی و پوسیدگی مینای دندان گردد.
مسواک زدن
در صورت امکان باید دندان‌ها را پس از هر وعده‌ی غذایی مسواک زد. اگر امکان مسواک زدن وجود ندارد حداقل دهان خود را با آب بشویید.
مسواک زدن دندان‌ها در هنگام ارتودنسی تفاوت زیادی با مسواک زدن در حالت عادی ندارد. در این وضعیت همچنان می‌توانید از مسواک نرم یا مسواک برقی استفاده کنید. مسواک زدن باید حداقل به مدت دو دقیقه انجام شود. همچنین هر سه ماه یک بار یا زودتر باید از یک مسواک جدید استفاده کرد زیرا براکت‌های ارتودنسی سریع‌تر موجب فرسوده شدن دندانه‌های مسواک می‌گردند. تمام بخش‌های دندان‌ها شامل جلو، طرفین، عقب و سطوح جونده‌ی آنها باید مسواک زده شوند. همچنین این عمل باید برای زبان و سقف دهان نیز انجام شود.
یک مسواک با دندانه‌های گرد برای مراقبتهای بعد از ارتودنسی برای مسواک زدن بریس‌ها مناسب است. ممکن است دندانپزشک خمیردندان‌های فلوراید را برای کمک به مقابله با پوسیدگی دندان‌ها تجویز کند. مسواک زدن باید با ملایمت اما بطور کامل انجام شود. اگر بریس‌ها تمیز و درخشنده به نظر برسند و بتوانید لبه‌های براکت‌ها را بصورت واضح ببینید، در این صورت کار شما خوب بوده است.
تمیز کردن بین دندان‌ها
دور بار مسواک زدن در روز مهم است اما تمیز کردن فضای بین دندان‌ها با نخ دندان حداقل یک بار در روز نیز اهمیت زیادی دارد. پس از استفاده از نخ دندان، دندان‌ها و بریس‌ها را بطور کامل مسواک بزنید تا زمانی که تمیز و درخشنده شوند. بهترین زمان برای این کار شب هنگام و قبل از خوابیدن می‌باشد.
وجود سیم‌هایی که بریس‌ها را به هم متصل می‌کند، نخ دندان کشیدن را دشوار می‌کند، اما به هر حال قابل انجام است. تنها نیاز به صرف زمان و دقت بیشتر برای تمیز کردن زیر خط لثه می‌باشد. فلاس تریدر (floss threader) می‌تواند برای این منظور مناسب باشد. فلاس تریدر وسیله‌ای است که امکان رسیدن نخ دندان به زیر سیم‌ها را به راحتی فراهم می‌کند. تمیزکننده‌های بین دندانی متعددی وجود دارند که ممکن است استفاده از آنها حتی آسان‌تر باشد. متخصص ارتودنسی می‌تواند برای انتخاب نخ دندان به شما کمک کند.
شرایط اضطراری ارتودنسی
بیشتر اوقات، شل شدن سیم‌ها یا براکت‌ها مورد اضطراری نمی‌باشند و می‌توان در ویزیت بعدی با متخصص ارتودنسی آنها را اصلاح کرد.
هر شش ماه یک بار باید برای معاینه‌ی دندان‌ها به دندانپزشک مراجعه کرد و در صورت توصیه‌ی متخصص ارتودنسی حتی در فواصل کمتری این کار را انجام داد. دندانپزشک و متخصص بهداشت دهان و دندان نه تنها از تمیز بودن دهان و دندان‌ها اطمینان حاصل می‌کند بلکه از کارایی بریس‌ها، براکت‌ها و سیم‌ها نیز مطمئن می‌شود.
سایر موارد برای بهداشت دهان و دندان
قرص‌های آشکارساز
قرص‌های آشکارساز محصولاتی بسیار مناسب برای کنترل از بین رفتن پلاک‌های دندان می‌باشند. برای این منظور دندان‌های خود را مسواک بزنید و سپس یک قرص را بجوید. آب دهان خود را به مدت ۳۰ ثانیه در داخل دهان حرکت دهید و سپس دهان را خود را به آرامی با آب بشویید. سپس دندان‌های خود را در زیر نور بررسی کنید. هرگونه باقیمانده‌ی مواد غذایی، پلاک باکتریایی و نواحی که بطور مناسب تمیز نشده‌اند به رنگ صورتی روشن دیده می‌شوند. در نهایت نواحی رنگی را بطور کامل مسواک بزنید.
مسواک‌های بین دندانی
مسواک‌های بین دندانی در واقع بصورت استوانه‌ای شکل هستند که به منطور حرکت کردن در فضاهای بین دندان‌ها و بریس‌ها و تمیز کردن این نواحی طراحی شده‌اند. این مسواک‌ها دارای دندانه‌های جانبی می‌باشند که موجب از بین بردن پلاک‌ها در نواحی کوچک بین سیم و بریس‌های ارتودنسی که دسترسی به آنها دشوار است، می‌شوند.
فلاسر دندان (Dental flosser)
نخ دندان کشیدن برای سلامت بافت لثه و دندان بسیار مهم است. استفاده از نخ دندان با وجود بریس امری دشوار و زمان‌بر می‌باشد بنابراین بهتر است در اوقاتی از روز که وقت آزاد دارید این کار را انجام دهید. استفاده از ابزار کمکی مانند فلاسر پلاتی‌پوس می‌تواند بسیار سودمند باشد.
دهان‌شویه
دهان‌شویه محلولی مایع است که شستن داخل دهان -دندان‌ها، لثه‌ها و زبان- با استفاده از آن موجب افزایش بهداشت دهان و دندان، کاهش درد داخل دهان، تامین رطوبت مورد نیاز برای بافت‌های دهان و برطرف کردن بوی بد دهان می‌گردد. برای دستیابی به بهترین نتایج باید روزانه از این محصول استفاده کنید (بهترین زمان پس از مسواک زدن در شب می‌باشد).
مراقبت از بریس ها و وسایل متحرک ارتودنسی
برای تمیز کردن دندان‌های خود باید بریس‌ها را جدا کنید. به خاطر داشته باشید که سقف دهان خود را نیز بشویید تا درد دهان در زیر بریس متوقف شود. بریس‌ها را با استفاده از مسواک و خمیردندان معمولی تمیز کرده و آنها را فقط با آب سرد بشویید.
از بریس‌های خود مراقبت کنید زیرا برخی شرکت‌های بیمه هزینه‌ی تعویض بریس را در صورت گم شدن پرداخت نمی‌کنند.
مقالات مرتبط
بهداشت و مراقبت از دهان و دندان حین درمان ارتودنسی
مراقبت های ارتودنسی (بریس)لینگوال(پشت دندانی)
مسواک ارتودنسی برای رعایت بهداشت دهانی در حین درمان ارتودنسی
ارتودنسی جراحی یا درمان ارتوگناتیک(عمل جراحی اصلاح فک) : هزینه و مراقبت
ارتودنسی با بریس‌های سرامیکی یا همرنگ دندان(بریس های شفاف)
لک دندان حین درمان ارتودنسی: پیشگیری و درمان
