بستن فاصله بین دندانها (درمان با ارتودنسی ،لمینت و کامپوزیت باندینگ)
فاصله دندانی به فاصله بین دو دندان در هر نقطه از دهان گفته می‌شود. اما این فاصله معمولاً بین دو دندان جلویی رخ میدهد. بین 1.6 تا 25.4 درصد از بزرگسالان دارای فاصله دندان در بخش جلویی دهان خود هستند. دندانهای فاصله‌دار می‌تواند مشکلی آزار دهنده باشد، اما دندانپزشک قادر به درمان تدریجی آن است. برای این منظور دندان‌زشک می‌تواند از باندینگ دندان برای بستن فاصله بین دندانها استفاده کرده و این فضای خالی را به طور مؤثری برطرف سازد.
انواع دندانهای فاصله‌دار
فاصله بین دندانها می‌تواند موقتی یا دائمی باشد. فاصله موقتی بین دندانها در مرحله جایگزینی دندان شیری با دندانهای دائمی رخ میدهد که اغلب به مرور زمان برطرف خواهد شد. فاصله دائمی بین دندانها پس از جایگزینی دندانهای دائمی رخ میدهد و اگر به خودی خود برطرف نشود، باید توسط متخصص ارتودنسی اصلاح گردد.
به طور کلی، فاصله بین دندانها را می‌توان با کمک روش‌های پیچیده ارتودنسی، عمل جراحی و حرکت دندانها با استفاده از ابزارهای خاص درمان نمود. اما دندانپزشک قبل از شروع درمان فاصله دندانها باید وضعیت دندانها را ارزیابی کرده و عوامل زیر را در نظر بگیرد:
- وضعیت لبه‌های دندان با توجه به خط وسط (شرایط خاص)
- وضعیت دندانهای آسیاب و شکل آنها
- میزان فاصله بین دندانها
علت به وجود آمدن فاصله بین دندانها
عواملی وجود دارد که باعث ایجاد فاصله دائمی بین دندانها می‌شود. فاصله بین دندانها اغلب ناشی از اختلاف بین اندازه فک و دندانها است. نامرتبی دندانها که معمولاً ناشی از شلوغی دندان‌هاست، به این علت رخ میدهد که اندازه دندانها بیش از حد برای فک بزرگ است. این موضوع برای مشکل فاصله بین دندانها نیز صادق است. در این وضعیت، اندازه دندانها برای فک بیش از حد کوچک است. فاصله بین دندانها همچنین ممکن است با از دست دادن دندان، کوچکی بیش از حد دندانها و یا عادات دهانی مانند مکیدن انگشت شست ایجاد شود.
فاصله بین دو دندان وسطی همچنین می‌تواند به علت بزرگی فرنوم لبی ایجاد شود. فرنوم به بافت اتصال دهنده لب و لثه گفته می‌شود. اگر زبان خود را بین دندانهای جلو و لب بالایی خود قرار دهید، برجستگی بافت فرنوم لب بالایی را در آن قسمت احساس خواهید کرد. وقتی که این بافت بسیار بزرگ یا بیش از حد عریض و یا بسیار باریک باشد، می‌تواند موجب فاصله بین دو دندان جلویی شما شود.
مشکلات مرتبط با فاصله بین دندانها
اگر فاصله بین دندانها ناشی از فقدان یک دندان باشد، می‌تواند منجر به مشکلات زیبایی و بهداشتی دهان و دندان گردد. عیوب زیبایی مربوط به فاصله دندانها می‌تواند اعتماد به نفس شما را در هنگام لبخند زدن و صحبت کردن تحت تأثیر قرار دهد. از نظر مشکلات بهداشتی دهان و دندان، فاصله بین دندانها و نامرتبی دندانها می‌تواند به بروز دندان درد کمک کرده و حتی در مواردی موجب دندان قروچه شود. در صورت فقدان یک یا چند دندان در دهان، لازم است مشکلاتی مانند از تحلیل استخوان، تحلیل و عقب‌نشینی لثه، جابجایی و نامرتبی ردیف دندانهای باقی مانده نیز در نظر گرفته شود.
درمان دندانهای فاصله دار
کامپوزیت باندینگ برای فاصله کم بین دندانها
اگر فاصله بین دندانها بسیار کوچک باشد، گاهی اوقات بهترین گزینه برای بستن فاصله بین دندانها استفاده از باندینگ دندان است. در این روش از کامپوزیت‌های رزینی همرنگ دندان و رنگ‌آمیزی مستقیم بر روی دندان استفاده می‌شود تا ساختار دندان ترمیم گردد.
لمینت ونیر برای فاصله زیاد بین دندانها
برای فاصله بین دندانها که از طریق باندینگ دندان برطرف نمی‌شود، معمولاً بهترین گزینه استفاده از لمینت ونیر است. ونیرهای پرسلین، پوسته نازکی از سرامیک‌های دندانی هستند که برای پوشاندن عیوب دندان استفاده می‌شوند. در مورد دندانهای فاصله‌دار، بهره بری از مزایای لامینت دندان می‌تواند اندازه و شکل دندان را بهبود ببخشد. همچنین به منظور بستن فاصله بین دندانها ممکن است از دو ونیر برای بهبود شکل و اندازه دندانهای مجاور استفاده شود.
هزینه بستن فاصله بین دندان ها بسته به روش انتخابی، متفاوت خواهد بود. هزینه لامینت دندان به کیفیت مواد استفاده شده، شدت آسیب دیدگی و درمان لازم و مهارت، تجربه دندانپزشک در این زمینه بستگی دارد.
درمان ارتودنسی
در مواردی که فاصله شدیدی بین دندانها وجود دارد، معمولاً ارتودنسی بهترین گزینه درمان است. دندانپزشک قادر است با استفاده از بریس دندان، ارتودنسی نامرئی و دیگر تجهیزات ارتودنسی موقعیت دندانها را اصلاح کرده، فاصله بین دندانها را بسته و انواع مشکلات مربوط به فاصله دندانها را برطرف سازد.
درمان دندان از دست رفته
هنگامی که یک یا چند دندان از دست رفته باشد، استفاده از بریج دندان یا دندان مصنوعی ممکن است روشی مناسبباشد. معمولاً بریج دندان بهترین راه حل برای مواردی است که بیمار صرفاً یک دندان (یا تعداد معدودی دندان) را از دست داده باشد. دندان مصنوعی بهترین گزینه برای مواردی است که بیمار اکثر دندانها یا همه آنها را از دست داده است.
درمان فاصله بین دندانهای جلو به علت بلند بودن فرنوم
فرنوم لب بالا درست بالای دو دندان جلو قرار دارد و لب بالا را به لثه‌های بالا متصل می‌‌سازد. اگر با زبان خود قسمت بین لب بالا و دندانهای خود را لمس کنید، این نوار نازک عضله را احساس خواهید کرد.
جلوتر بودن فرنوم لب بالا می‌تواند باعث ایجاد فاصله بزرگ بین دو دندان جلویی در فک بالا شود. وجود این مشکل در کودکان می‌تواند سبب نگرانی والدین شود. با این حال، درمان فوری آن مگر در مواردی که فرنوم باعث درد لب بالا و لثه می‌شود، ضروری نیست. درمان فرنوکتومی را باید تا زمان رویش دندانهای بالا به تأخیر انداخت. بسیاری از اوقات، جایگزینی دندانهای کودک با دندانهای دائمی به طور طبیعی باعث بسته شدن فاصله بین دو دندان جلو خواهد شد.
جلوگیری از فاصله بین دندانها
اگر شما به طور ژنتیکی مستعد ایجاد فاصله بین دندانها یا دو دندان وسطی هستید، قادر به جلوگیری از آن نخواهید بود. تنها گزینه برای اصلاح آن انجام یکی از درمان‌های فوق‌الذکر است. اگر دندانهای کودک شما فاصله‌دار است، این احتمال وجود دارد که بسته شدن فاصله بین دندانها به خودی خود رخ دهد. با این وجود، توصیه می‌کنیم که کودک خود را تا سن 7 سالگی به یک متخصص ارتودنسی نشان دهید. اگر چه درمان آن معمولاً بعداً شروع می‌شود، اما یک ارزیابی اولیه می‌تواند به تشخیص مشکلات دندان و تعیین مؤثرترین درمان فاصله بین دندانها همزمان با رویش دندانهای دائمی کمک کند. این نیز مهم است که از دندانهای شیری کودک خود به خوبی مراقبت کنید. دندانهای شیری که خیلی زود به علت پوسیدگی از بین می‌روند، می‌توانند سبب جابجایی دندانهای دائمی در هنگام رویش و ایجاد فاصله دائمی بین آنها شوند.
